مقاله: مسمومیت مرگبار با الکل

متاسفانه در طی چند روز گذشته شاهد فوت تعدادی از هموطنانمان در سطح کشور و همچنین بستری شدن تعداد زیادی در اثر مسمومیت با الکل بودیم .از اینرو برآن شدیم تا با آگاهی بخشی جهت عموم مردم در سطح استان شاهد آسیب و عوارض کمتری در این رابطه باشیم.
متانول یا الکل چوب یا بعبارتی دیگر الکل متیلیک یا صنعتی یکی از انواع الکل موجود در بازار است که در شکل خالص خود مایعی بی رنگ و بی بو است که از آن در صنایع مختلفی از جمله رنگ سازی، لاک سازی، شیشه پاک کن ها، چاپ و تکثیر و رنگ بر(حلال) کاربرد دارد.
متاسفانه بدلیل ارزان بودن و در دسترس بودن بعنوان ماده ای تقلبی به مشروبات الکلی جهت سودآوری اضافه میگردد. در کشور ما نیزدر بسیاری از فروشگاهها و مغازه های معمولی به عنوان الکل صنعتی به فروش می رسد. گاهی اوقات نیز در چرخه فرآیند تولید الکل خوراکی دست ساز ممکن است مقادیری متانول ایجاد گردد.
لازم به ذکر است که این ماده بصورت کم و بیش در عرقیات گیاهی بدلیل چرخه تولید و فرآیند آن بوجود می آید که مصرف بیش از حد اینگونه مواد نیز ممکن است باعث مسمومیت های مزمن خفیف با متانول شوند..
متانول یا همان الکل چوب یک ماده بسیار سمی ، خطرناک و کشنده است که مصرف مقادیر بسیار کم آن نیز میتواند باعث عوارض شدید و جبران ناپذیری گردد بطوریکه مصرف حدود ۲ سی سی از متانول با خلوص ۱۰۰ درصد در یک بچه ۱۰ کیلویی و یا ۱۰ سی سی در یک فرد بالغ ۶۵ کیلویی میتواند منجر به مسمومیت شود.
مسمومیت حاد با متانول در کشور ما ممکن است بدنبال مصرف خوراکی اشتباهی و یا عمدی این ماده یا مصرف مشروبات الکلی دست ساز که حاوی مقادیری متانول هستند رخ دهد.
مسمومیت با متانول یک اورژانس پزشکی تلقی میگردد و لازم است بیماران مسموم هرچه سریعتر به مراکز درمانی و اورژانسهای مسمومیت مراجعه نمایند.
علائم اینگونه مسمومیت معمولا با تاخیر و در طی ۱۲ الی ۲۴ ساعت پس از مصرف با توجه به مقدار مصرف و درجه خلوص متانول ظاهر میگردد . علائم مسمومیت با متانول شامل موارد زیر است:
علائم گوارشی مانند تهوع، استفراغ، درد شکمی و علائم عصبی شامل سردرد، سرگیجه، اختلال هوشیاری ، تشنج و کوما و همچنین علائم چشمی از جمله گشاد شدن مردمکهای چشم ، تاری دید، التهاب عصب چشم و شبکیه و کوری دائمی و سایر علائم از جمله اختلال در اسیدیته خون( اسیدوز متابولیک) و آسیب شدید کلیه ها می باشد.
پیشگیری بهترین راه عدم ابتلا به مسمومیت با متانول است پس:
۱_ با توجه به توصیه های دین مبین اسلام مبنی بر حرام بودن مصرف الکل از استعمال هرگونه مشروبات الکلی بویژه مشروبات الکلی دست ساز جدا پرهیز نمایید
۲_ لازم به ذکر است برخی از مشروبات الکلی بظاهر استاندارد و اصل موجود در بازار نیز تقلبی است. لذا مصرف اینگونه مشروبات الکلی نیز خالی از خطر نیست
۳_ از مصرف بیش از حد و طولانی عرقیات گیاهی پرهیز کنید. چون ممکن است حاوی مقادیری متانول باشند.
۴_ از آنجایی که مصرف متانول باعث علائم شرب خمر از جمله مستی نمی گردد در صورتیکه فردی بهر دلیل اقدام به مصرف مشروبات الکلی نماید و علائم شرب خمر در او ایجاد نگردد و یا علائم مسمومیت ذکر شده در بالا نمایان شود لازم است بدون فوت وقت به اورژانسهای بیمارستانی یا اورژانس مسمومیت جهت اقدامات درمانی تخصصی مراجعه نماید.
در صورت مراجعه تاخیری با توجه به شدت بالای مسمومیت با متانول ممکن است با عوارض جبران ناپذیری از جمله نارسایی حاد کلیه، کبد ، کوری دائم و حتی مرگ همراه باشد.
با احترام.
دکتر بابک سلحشور. متخصص پزشکی قانونی و مسمومیتها